
Breaking news.Tute koko ahkhan Halkha in Chuncung khua lei ah ralhrang 20 tluk motor raang mi in an kal. An mah ralhrang motor tucu Halkha thar lamruk tonnak ah an chiah i, civil motor cit in Chuncung lei panh in an kal lio tiah Salai William HC nih a langhter.
Pastor Hram Bik Lian Cabia. Miphun dothlennak le Church Pastor. Tutan kan miphun dothlennak hi America Dothlennak he a muisam aa lo bik, tiah ka ruah caah kan Chin Khrihfabu le Pastor hna nih America Dothlennak lio ah Khrihfabu le Pastor hna an cawlcanghning fakpi in i zohchun ve hna usih, ti ka duh ko. America nih British rialdipnak in luatnak an hmuh khawh nakhnga, dothlennak an rak tuah lio ahhin America cu Khrihfa ram a rak si cang.
Khrihfa ram bak nih anmah rialdiptu British cozah doh ding in biachahnak a hun tuah tikah, kha lio America ram church pastor hna cu dothlennak kongah an ruahning phu thum ah an rak i tthen: Phu khatnak: Pastor cheukhat nih “kan tei hlei ttung hna lai lo i kanmah harsatnak chin lam a si lai” tiah teitu dingah an ruahmi British ralkaptu an rak bawmh hna. An ral lei ah an ttang, daalan ah an rak cang.
Phu hnihnak: Pastor cheukhat {hi phu hi a tam u an rak si} nihcun, “kan nih cu Bristish cozah zong kan dirkamh lo, kanmah American dothlenngtu zong kan dirkamh hlei hna lo; kap kan ngei lo, third party kan si” tiah an ti i kha lio England cozah hrihhawhnak tang ah a rak ummi buu, Anglican church cu an chuah taak. Aho he hmanh pehtlai loin anmah tein dai tein khua an rak sa. Kan nih cu hi dothlennak he pehtlai in kan thiang, kan i sai lo, ti phunte khin an rak um.
Phu thumnak: Pastor cheukhat ve nihcun hi dothlennak hi kan miphun, kan biaknak, Pathian pekmi kan ram le Pathian pekmi kan zalennak venhimnak caah tuahmi dothlennak thianghlim a si, tiah an ti i fakpi in dothlengtu cu an rak dirkamh hna. An ti khawh tawk lamkip in dothlennak ah an rak i tel cio. Atu America founding father hna lak i pakhat a simi, John Witherspoo hna khi Presbyterian khrihfabu pastor a rak si.
Khuaruahhar in dothlennak ah a rak i tel i America luatnak cathanh cung tiangah min tthuttu pakhat dirhmun tiang a rak phan.Pastor tampi nih dothlengtu ralkap thilri zokhenh piaktu, an cazin tlaih piaktu le a dang phunphun in an miphun dothlennak cu an rak dirkamh. Pastor cheukhat nih dothlen forhfialnak bia chimnak in fakpi in dothlennak cu an rak dirkamh.
Tahchunhnak ah, atu kan laimi tampi kan umnak Boston i West Church ah pastor a rak ttuanmi, Pastor Jonathan Mayhew hna nihcun “nawlngeihnak aa ritpitu {British cozah} doh cu a sunglawi tukmi khrihfa hna kan rian a si” ti tiang in a rak aupi.Ral ram tiangah kal in dothlengtu ralkap dirkamhtu le zohkehnhtu pastor zong tampi an rak um ve.
Tahchunhnak ah, Presbyterian pastor pa, James Caldwell hna hi AD. 1780 kum ah atu New Jersey i tukkahnak “Battle of Springfield” ah dothlengtu ralkap hna cu ralram ah a rak kalpi hna i thazaang a rak pek hna. Dothelngtu ralkap pawl nih an meithal zen donhnak caah an hmanmi paper a dih kha a hmuh tikah, cu pastor pa cu a rannak in lam nai bik a ummi khrihfabu biakinn pakhat ah a va tli i cu biakinn chung ahcun hla cauk tampi a va lak zokzok cu dothlengtu ralkap cu a rak pek hna, ti a si.
A dang zong min chal in chim awk tampi an um rih lai nain kan bia sau lai caah mah vial hin si ko rih seh. Ka biatlang tu ka kawm lai.America dothlennak kongah pastor an ruahning phu thum ah aa tthen bantuk in, tutan kan miphun dothlennak zong ahhin phu thum in kan i tthen ve ko, tiah ka ruah.
Kan mihphun pastor cheukhat, a hlei in ram thumnak ummi, hna nih fakpi in dothlennak an dirpi i ral hmaisuang ah kan ralkap hna cu chawva le thil Dangdang he an kalpi hna i, thazaang an pek hna. A hun changtu ah, pastor cheukhat nih chim relnak in dothlennak kan tei hrimhrim a herh zia an aupi, an ttial i an rak ttekdarh ve.
Cu lakah pastor tampi cu “hi dothlennak le kei zeihmanh pehtlaihnak ka ngei lo, hohmanh ka ttanh lo, third party kan si” ti phun in mah le mah aa thirfalim mi pastor tampi an rak um ve. America dothlennak he pehtlai in kan chim cang ko khah, a donghnak ah ningzak te dingmi cu a donghnak phu hi an si; dothlennak kan tei zong tei lo zongah mu. Lawmhnak he,Hram Bik Lian
Leave a Reply